ภาษาตระกูลไทเป็นภาษาที่มีผู้พูดจำนวนมากตระกูลหนึ่งในทวีปเอเชีย อาณาบริเวณที่มีผู้พูดภาษาตวระกูลไทอาศัยอยู่นั้นได้แก่ บริเวณรัฐอัสสัม รัฐอรุณจัลประเทศ ประเทศอินเดียทางใต้ของประเทศจีนในมลฑลยูนนาน กวางสี ไกวเจา รัฐฉาน (ชาน) ประเทศพม่า ประเทศไทย ประเทศลาว ทางตอนเหนือของประเทศเวียดนาม และลงไปจนถึงรัฐกลันตัน ไทรบุรีและปะลิศ ประเทศมาเลเซีย ในบรรดาประเทศต่าง ๆ ที่มีคนไทอาศัยอยู่ข้างต้นนี้มี 2 ประเทศ คือ ประเทศไทยและประเทศลาวเท่านั้นที่เป็นแหล่งใหญ่ของผู้ที่พูดภาษาตระกูลไทและใช้ภาษาตระกูลไทเป็นภาษาของประเทศ โดยเฉพาะในประเทศไทยนั้นนอกจากจะมีคนไทยแล้ว ยังมีคนไทเผ่าอื่น ๆ ที่อพยพเข้ามาอยู่เป็นเวลานาน จนปัจจุบันลูกหลานก็เป็นคนไทยไปแล้ว หากแต่คนเหล่านี้ยังพูดภาษาไทของตนอยู่ ได้แก่ ไทญ้อ ไทดำ ไทพวน ผู้ไท ลาวครั่ง ลาวเวียง ไทลื้อ ไทเขิน ไทใหญ่ ไทยอง และไทหย่า เป็นต้น สำหรับในประเทศลาวนอกจากจะมีคนลาวแล้วก็มีคนไทเผ่าอื่น ๆ อีกได้แก่ ไทพวน ไทดำ ผู้ไทและไทญ้อ เป็นต้น
ส่วนคนไทในประเทศอื่น ๆ นั้นใช้ภาษาตระกูลไทในหมู่บ้านของตนเองและต้องใช้ภาษาราชการตามประเทศที่ตนอาศัยอยู่ คนไทที่อาศัยอยู่ตามประเทศต่าง ๆ ดังกล่าวข้างต้น มีชื่อเรียกแตกต่างกันออกไป กล่าวคือ คนไทในประเทศจีนมีชื่อว่า ไทลื้อ ไทเมา ไทเหนือ ไทนุง ไทลุงโจว ไทจ้วง ไทโท้ ไทจุงเจีด เป็นต้น คนไทในรัฐอัสสัม ประเทศอินเดียมีไทอาหม(ปัจจุบันไม่พูดภาษาไทแล้ว) ไทพ่าเก ไทดำตี่ ไทโนรา (หรือไทคำยาง) ไทอ่ายตอน ในประเทศพม่ามี ไทใหญ่ ไทเขิน(ขึน) ไทเมา ไทคำตี่ ไทหย่า ไทลื้อ ทางตอนเหนือของประเทศเวียดนามมีไทโท้ ไทนุง ไทดำ และไทขาว เป็นต้น
